وبسايت عصرايران - مهرداد خدير: اعلام مذاكره با سرمربي قهر كرده و ايتاليايي تيم استقلال، شايد اين پرسش را پديد آورد كه چرا همه اصرار دارند او را بازگردانند و اصطلاحاً اين همه «نازكشي» چه توجيهي دارد؟ اين يادداشت در ۱۰ بند به اين پرسش پاسخ مي‌دهد.

با اين كه باشگاه استقلال رسماً اعلام كرده بود داستان‌شان با آندره‌آ استراماچوني، سرمربي ايتاليايي به پايان رسيده و اخباري داير بر توافق با فرهاد مجيدي هم منتشر شده بود، اما خبر‌هاي تازه از تصميم به مذاكره در قطر حكايت مي‌كند. فرهاد مجيدي هم البته اعلام كرده تا هواداران نخواهند او پا پيش نمي‌گذارد. گفته شده قرار است علي خطير، عضو پيشين هيأت‌مديره استقلال به همراه رحمان رضايي، بازيكن پيشين پروجاي ايتاليا و تيم ملي فوتبال ايران اين كار را انجام دهند.

با اين حال اين پرسش شكل مي‌گيرد با اين كه «آندره‌آ»‌ي ايتاليايي تيم را رها كرده و تا اينجا ۵ امتياز و صدرنشيني در جدول از كف رفته، چرا همچنان محبوب است و به بيان آشناتر، «ناز» او اين قدر خريدار دارد؟

راز آن شايد در اين ۱۰ واقعيت باشد:

۱. هواداران

تيم استقلال، يك تيم معمولي نيست و ميليون‌ها هوادار دارد. (اين گزاره به معني نفي پرشماري هواداران تيم‌هاي ديگر مثل پرسپوليس، تراكتورسازي و سپاهان نيست.) طبيعتاً وزارت ورزش به عنوان متولي باشگاه نمي‌تواند به احساسات هواداران بي‌اعتنا باشد. مسابقات به‌صورت مستقيم از تلويزيون پخش مي‌شود و اعتراض تماشاگران را نمي‌توان ناديده گرفت. مهم‌تر، اما «هوادارانِ پاي كار» است. همان چند صد نفر كه ديروز هم مقابل باشگاه تجمع كردند و شعار‌ها احساسي سر دادند: استراماچوني، برگرد به تيمت!

كسب اين ميزان محبوبيت در تنها ۶ ماه واقعاً بي‌سابقه است.

۲. رسانه‌ها

در موضوعات ديگر شايد بتوان، رسانه‌ها را منع كرد، ولي در اين فقره رسانه‌ها به دقت دنبال مي‌كنند و دامن مي‌زنند. حتي به بحث تحريم‌ها و كنوانسيون پالرمو ربط داده شده و مثل آمدن‌ها و رفتن‌هاي ديگر نيست.

۳. كارنامه

هواداران به كارنامه و شيوۀ بازي و تزريق روحيه تهاجمي و نتايج توجه دارند. از اين رو ديگر ابراز يك احساسِ صِرف نيست.

۴. استاندارد‌ها

استراماچوني به استانداردي براي مربي‌گري فوتبال بدل شده و هر چند پيش از او هم كارلوس كي‌روش در مرتبه‌اي بسيار بالاتر چنين به نظر مي‌رسيد، اما علاقه‌هاي باشگاهي از جنس ديگري است. مردم ما دوست دارند در استاندارد‌هاي جهاني زندگي كنند و خدمات بگيرند. اين همه نارضايتي از خودرو‌هاي داخلي به رغم پيشرفت‌هاي غير قابل انكار خصوصاً در وضعيت تحريم به خاطر اين است كه حس مي‌كنند با استاندارد جهاني فاصله دارد.

۵. فيفا

بالاي سر فوتبال در ايران و جهان، فيفا (فدراسيون بين‌المللي فوتبال) قرار دارد. فوتبال، مثل خيلي از مقولات ديگر نيست كه بتوان بي‌اعتنا يا كم‌اعتنا به نهاد‌هاي بين‌المللي كار را پيش بُرد. گر بر سر خاشاك يكي پشّه بجنبد، جنبيدن آن پشّه عيان در نظر فيفاست! (با الهام از شعر "عقاب" ناصر خسرو).

۶. رقبا

در فوتبال، رقيب وجود دارد و موفقيت و ناكامي با رقيب، محك مي‌خورد. در يك برنامه تلويزيوني از كارشناسي پرسيده شد چرا مي‌توانيم موشك بسازيم، اما خودرومان پرايد است؟ آن كارشناس پاسخ داد در موشك‌سازي رقيب نيست تا محك بزنيم، اما پرايد با رقبا مقايسه مي‌شود؛ حال آن كه اگر از محصولات ديگر خبر نداشتيم گمان مي‌كرديم بهترين است. ناز استراماچوني را مي‌خرند، چون پاي رقيب در كار است.

۷. درآمد

بر خلاف تصور غالب، هزينه كردن براي اين گونه مربيان در همه حال پول دور ريختن نيست تا بگوييم در اين وضعيت اقتصادي چه ريخت و پاشي است؛ چرا كه در مقابل اين هزينه‌ها درآمد‌ها و فايده‌ايي هم متصور است. تازه اين در حالي است كه حق پخش تلويزيوني و لباس تيم در كار نيست.

تصور كنيد استقلال ورزشگاه اختصاصي داشت و دوربين تلويزيون را بدون دريافت حق پخش، راه نمي‌دادند. آنگاه مشخص مي‌شد مي‌توانند بيش از آنچه هزينه مي‌كنند، درآمد داشته باشند. به اين‌ها ترانسفر يا نقل و انتقال را هم اضافه كنيد. كافي است به خاطر حضور مربي ايتاليايي توجه رسانه‌هاي اين كشور به بازيكنان تيم استقلال جذب شود و يكي مثل مهدي قائدي سر از سريِ آ درآورد. از اين رو نبايد تصور كرد كه تنها هزينه مي‌شود. هر چند نمي‌دانيم در حال حاضر چه فايده‌هاي مشخصي، مترتب است؟

۸. جانشين

هوادار استقلال مي‌داند بعد از استراماچوني بعيد است مربي بهتر از او در كار باشد و با اين وضعيت ارزي و تحريم‌ها ناگزيرند باز سراغ كساني، چون پرويز مظلومي يا مربيان ايراني آزمون داده بروند. يكي از دلايل اصلي اصرار براي بازگشت آندره‌آي ايتاليايي همين است.

نقل است كه نظم‌الدوله، حاكم تهران از ميرزارضا كرماني، ضارب ناصرالدين شاه قاجار پرسيد: كي پشت دروازه‌هاي شهر منتظر بود تا جاي پادشاه را بگيرد كه او را از پا انداختي؟ هوادار استقلال مي‌داند كسي پشت دروازه‌هاي باشگاه نيست!

۹. اختفا

مديران ورزشي خود را پشت موفقيت مربيان و ورزشكاران پنهان مي‌كنند. بخشي از تكاپوي مديران ارشد به اين خاطر است كه مي‌دانند اگر استراماچوني باشد احتمال موفقيت وجود دارد و مي‌توانند به حساب خود بگذارند و بدون او درد سر پشت درد سر را بايد تحمل كنند. به ياد آوريم كه فدراسيون فوتبال در دوران كي‌روش، غُر و لند‌هاي او را تحمل مي‌كرد و ناز مرد پورتوگالي (پرتغالي) را مي‌كشيد تا گرفتاري خودش كمتر باشد.

۱۰. كاريزما

ايراني‌ها به كاريزماي شخصي بسيار بها مي‌دهند. كاريزما كه در واقع از «كرشمه» فارسي گرفته شده، جاذبه شخصي است كه گاه بي آن كه مشخص باشد فرد را در كانون توجه قرار مي‌دهد. چهرۀ كاريزماتيك الزاما با تعاريف متعارف، خوش‌سيما نبايد باشد، اما غالبا خوش‌تيپ و خوش‌سيما هم هستند.

در همين باشگاه استقلال مي‌توان از زنده‌ياد ناصر حجازي ياد كرد. محبوبيت سريع استراماچوني در تيپ و چهرۀ او هم ريشه دارد و در علاقه ايراني‌ها و شباهت به ايتاليايي‌ها. موضوع ما «ناز» است و نوشتم كاريزما همان كرشمه است و رابطه ناز و كرشمه هم نياز به توضيح ندارد!»